NAKİT SERMAYE ARTIRIMINDA VERGİ AVANTAJI

Bu yazımızda, kuruluş aşamasında ve sermaye artırımı nedeniyle taahhüt edilen sermayenin ortaklarca nakden karşılanması halinde şirketlerin yararlanabilecekleri vergi avantajından kısaca bahsedeceğiz.

Şirketlerin öz sermaye yapılarının güçlendirilmesi amacıyla, nakit sermaye artırımı yapmaları teşvik edilmiş ve bu kapsamda 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. Maddesinin 1.fıkrasına “ı” bendi eklenerek, kuruluşta sermayesini nakden ödeyen şirketler ile sermayelerini nakit olarak artıran şirketlere kurumlar vergisi avantajı sağlanmıştır.

Buna göre;

Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere, sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden, nakit sermayenin ortaklarca ödendiği tarihten (ticaret siciline tescil tarihinden önce ödendi ise tescil tarihinden), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50'si kurumlar vergisi matrahından indirilebilecektir.

Aşağıdaki şekilde gerçekleşen sermaye artışlarında vergi avantajından faydalanılamayacaktır.

-Sermaye şirketlerine, nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklanan sermaye artışları,

-Sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından kaynaklanan sermaye artışları,

-Bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan sermaye artışları,

-Ortaklarca veya Kurumlar Vergisi Kanununun 12 nci maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,

- Şirkete nakdi sermaye dışında hisse senedi, tahvil veya bono gibi kıymetlerin konulması suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,

- Bilanço içi kalemlerin birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleştirilen sermaye artışları,

Yararlanılacak vergi avantajı, nakit artırılan sermaye tutarı ve artırım tarihine göre değişmekte olup, kuruluş veya sermaye artırımı nedeniyle nakit sermaye girişi olan şirketlerin kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapacakları tutar ile yararlanabilecekleri vergi avantajı aşağıda basit bir örnek ile hesaplanmıştır.

Örneğin (A) Ltd. Şti. sermayesini 5.000.000 TL nakit olarak artırmış ve sermaye artışı 29.03.2022 tarihinde ticaret sicilinde tescil edilerek aynı gün ortaklar tarafından nakden ödenmiştir.

Kanun ve tebliğde belirtilen diğer şartların taşındığı ve 2022 yılı sonu itibarıyla TCMB tarafından açıklanan ticari krediler faiz oranının %24 olduğu varsayılarak (A) Ltd. Şti.’nin 2022 yılında kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapacağı tutar ile yararlanabileceği vergi avantajı (2022 yılı kurumlar vergisi oranı %23 olarak dikkate alınmıştır) aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

NAKİT SERMAYE ARTIRIM TUTARI	5.000.000,00
TESCİL VE ÖDEME TARİHİ	29.03.2022
2022 YILI HESAPLAMAYA ESAS AY SAYISI	10
VARSAYILAN 2022 TCMB TİCARİ KREDİ FAİZ ORANI	0,24

Kurumlar Vergisi Matrahından İndirilebilecek Tutar=5.000.000x0,24x0,50x(10/12)=500.000 TL

Yararlanılacak Vergi Avantajı=500.000x0,23=115.000 TL

Hesaplamada dikkate alınan, "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yılsonunda açıklandığından, bu indirimden 4.dönem geçici vergi beyanında ve kurumlar vergisi beyanında faydalanılabilmekte idi. Ancak 2022 yılından itibaren 4. Dönem geçici beyanı da kaldırıldığından, bu indirimden sadece kurumlar vergisi beyanında faydalanılabilecektir.

Diğer yandan, kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan tutarlar sonraki yıla devredecek ve izleyen hesap dönemine ilişkin geçici vergilendirme dönemlerine ait geçici vergi matrahlarının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

Bu vergi avantajı sürekli yararlanılabilecek bir avantaj olup, (A) Ltd. Şti., sermaye azaltımına gitmediği ve diğer şartları da sağladığı takdirde, 2022 yılında yaptığı 5.000.000 TL’lik bu sermaye artırımının tamamı üzerinden, 2023 ve sonraki tüm dönemlerde oniki ay için yukarıdaki şekilde indirim tutarı hesaplayıp kurumlar vergisi matrahından indirebilecektir.